Jest taka stara piosenka śpiewana na każdej polskiej biesiadzie, szczególnie lubiana na biesiadnych igrcach górników z okazji ich święta Barbórki – karczmach piwnych. Ta piosenka następująco się zaczyna: ” Upływa szybko życie, jak potok płynie czas, za dzień , za rok, za chwilę razem nie będzie nas…”  Tak czas szybko płynie, nasze życie toczy się w zawrotnym tempie, a im mamy bardziej zapełniony czas zajęciami, tym płynie nam szybciej. Można powiedzieć ucieka. Tak bardzo chcielibyśmy zatrzymać umykający nam czas, choć może nie wszyscy… Są ludzie, którym czas płynie zbyt wolno i chcieliby , aby chwile, co przeszły w ich życiu wyparowały z ich pamięci. Choroba psychiczna, najczęściej schizofrenia charakteryzuje się tym, że chory nie ma pięknych wspomnień z przeszłości, że chciałby, by jego czas leciał szybciej.  Czy może czas lecieć szybciej niż leci? Moja babcia mówiła mi, że powinnam tak żyć, by mój ślad na drodze na zawsze pozostał w pamięci ludzi.

Czas to pojęcie filozoficzne. Określa się go jako wartość zmienną, która nie ma punktu odniesienia. Czas to pojęcie względne. Czas leci, nie stoi w miejscu i nigdy nie wraca do przeszłości. To jak szybko czas leci to sprawa indywidualna, zależy od nastawienia psychicznego człowieka. Jednemu człowiekowi czas może się ciągnąć w nieskończoność, drugi może wykonywać kilka czynności w tym samym czasie i ze zdziwieniem widzieć na zegarze, że… tyle miał zajęć, a minęło tylko… pięć minut. Czas na ziemi zależy od stref czasowych. W Waszyngtonie jest inna godzina niż w Warszawie i w Sydney w Australii. Także w Polsce na różnych południkach są w różnych miejscowościach różnice czasowe.  Czas strefowy zmienia się bowiem ze zmianą południka. Co to jest czas lokalny?

Pamiętam, że kiedy pod koniec lat sześćdziesiątych chodziłam do przedszkola, nigdy nie mogłam do tego przedszkola wstać. Rodzice, którzy pracowali od siódmej rano siłą mnie budzili i tata mnie do przedszkola niósł prawie śpiącą na barana. Szczególna katorga była zimą. Przed siódmą rano było ciemno, w domu trzeba było palić światła, w przedszkolu też, było cicho, mnie jako trzylatce kojarzyło się to z nocą. I mój dziecięcy biologiczny zegar kazał mi spać.

Tym trudnościom miało przeciwdziałać zmienianie czasu z letniego na zimowy i z zimowego na letni.
• Czas zimowy trwa od 1 listopada do 31 marca i polega na tym, że w ostatni weekend października przesuwa się wskazówki zegara o godzinę do tyłu.
• Czas letni trwa od 1 kwietnia do 31 października i polega na tym, że w ostatni weekend marca przesuwa się wskazówki zegara o godzinę do przodu.

To oczywiście czas zegarowy – regulowany przez człowieka, czas biologiczny biegnie swoim torem, a efektem przesunięcia wskazówek zegara o godzinę do przodu jest to, że człowiek w dniu przesunięcia śpi godzinę krócej i czuje się niewyspany. Czy zmiana czasu jest konieczna?

Czas zimowy, czas letni – to czas lokalny, który dany kraj przyjmuje dla pewnego okresu roku.  Czas letni zazwyczaj wyprzedza o godzinę normalny czas strefowy.  Pionierami wprowadzania czasu letniego i zimowego byli Niemcy. Zastosowali go podczas I Wojny Światowej.  W przedwojennej Polsce czas letni zastosowano tylko raz, w 1919r.  Zmianę czasu wprowadzili w okupowanej Polsce Niemcy, by ujednolicić czas na ziemiach okupowanych z czasem obowiązującym w III Rzeszy. W PRL do zmian czasu z letniego na zimowy i odwrotnie podchodzono różnie,  w zależności czyje argumenty przeważyły, jednakże zwyciężyła koncepcja zmiany czasu. I tak czas letni obowiązywał w Polsce w latach 1945 – 1949, 1957 – 1964, 1977 – 1981 i z małą przerwą na Stan Wojenny obowiązuje nieprzerwanie od 1983r do dzisiaj.  Zmiana czasu z letniego na zimowy i odwrotnie obowiązuje w 70 krajach na świecie, w tym prawie we wszystkich w Europie, tzn. w prawie całej Unii Europejskiej. Zmiany czasu nie ma tylko Rosja, Białoruś i Finlandia. Czy zmiana czasu jest naprawdę korzystna dla człowieka i gospodarki kraju?

Podstawową przyczyną, dla której Polska zdecydowała się na zmiany czasu z zimowego na letni i z letniego na zimowy były oszczędności prądu. Zwolennicy zmian twierdzili, że w zimie kiedy się wskazówki cofnie o godzinę do tyły, to wcześniej się robi jasno i wcześniej mamy naturalne światło i nie musimy palić sztucznego światła. Jednakże w Polsce od kiedy się zmienia czas trwa dyskusja na temat konieczności tej zmiany. Przeciwnicy zmiany też mają swoje racje. Twierdzą, że zmiana na czas zimowy nie przynosi żadnych oszczędności, bo rano wcześniej się robi jasno, ale za to po południu wcześniej ciemno i i tak wcześniej palimy sztuczne światło. Człowiek zaś jest wcześniej zmęczony i przez to mało wydajny w pracy. Gra nie warta świeczki! Aktualnie klub poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego wyszedł na przeciw pragnieniom ludzi i przedkłada do  Sejmu projekt ustawy o wprowadzeniu stałego czasu. Projekt PSL ma szansę przejść, bo za zaprzestaniem zmiany czasu są wszystkie kluby poselskie, nawet rządzące obecnie Prawo i Sprawiedliwość.  Zaprzestanie zmiany czasu w Polsce zależy od tego, czy zgodzi się Unia. A Unia może zablokować reformę czasu, bo zależy jej na jednolitym czasie we wszystkich państwach Unii, a większość jednak zmienia czas. Czy Unia ma prawo ingerować w działania suwerenne Polski? Czy liczy się interes naszego kraju czy interes ogólny Unii? No cóż, zobaczymy…

Tymczasem czas to wartość najdroższa dla każdego człowieka. Czas płynie… Czas to pieniądz i jak pieniędzy człowiek chciałby mieć czasu jak najwięcej. Jak najwięcej czasu do dokonywania wielkich rzeczy, rzeczy godnych zapamiętania, by w naszej pamięci zachowała się każda chwila cennego dla nas czasu. Czas letni, czas zimowy czy nasz wewnętrzny czas? Ach, zatrzymać chwile! Upływa szybko życie, jak potok płynie czas…

Barbara

Jestem prawnikiem, psychologiem i dziennikarzem, w kolejności, w której napisałam. W dziennikarstwie piszę co mi w duszy gra, ale uważam by było to sensowne, miało treść i spełniało społeczną rolę.